Nieuwe efficiëntierichtlijnen voor elektromotoren
14 januari 2021
Elektromotoren worden veelvuldig toegepast in de industrie. Vaak verzorgen zij de aandrijving van pompen, ventilatoren en productiemachines. Daarmee zijn elektromotoren één van de grootste energieverbruikers in de techniek en industrie.
Wetgeving omtrent elektromotoren
Hierom worden wet- en regelgeving steeds strenger. Hierdoor fabrikanten worden gedwongen om elektromotoren efficiënter te maken. De gebruiker krijgt de winst, want dit is uiteindelijk terug te zien op de energierekening.
Een interessant feit: de aanschafprijs is namelijk nog geen 1% van de totale levensduurkosten van een elektromotor.
IE-klassen voor elektromotoren
De Europese Unie heeft een verordening opgesteld. Daarin zijn de eisen ten aanzien van elektromotoren opgenomen. De motoren worden hierin opgedeeld in efficiëntieklassen. Deze worden aangeduid met IE (International Efficiency). Hoe hoger het IE-cijfer, hoe zuiniger de motor.
Nog een interessant feitje: wist u dat een motor 1 tot 3 procent van zijn efficiëntie verliest na herwikkeling?
Elektromotor slechts onderdeel van complete aandrijving
Een efficiënte elektromotor is natuurlijk mooi, maar daar houdt het niet op. Een elektromotor is namelijk slechts een onderdeel van de complete aandrijving. Er is altijd sprake van een overbrenging en een aan te drijven toepassing. Denk hierbij aan een transportsysteem, verplaatsingsmechanisme, pomp, ventilator of overige machines. Het realiseren van een efficiënte aandrijving gaat dus verder dan het bestellen van een elektromotor.
Strengere regels voor elektromotoren
De regels omtrent energie en milieu worden steeds strenger. Iedereen in de industrie krijgt hiermee te maken. Machinebouwers, OEM, installateurs, engineers, inkopers, technische diensten, kader en management; iedereen zal zijn hoofd een keer moeten breken op een energievraagstuk. Het moment is daar om niet alleen naar motoren te kijken. Complete aandrijflijnen moeten onder de loep worden genomen.
Richtlijnen elektromotoren en frequentieregelaars per 1 juli 2021
Vanaf 1 juli 2021 moeten zowel elektromotoren als frequentieregelaars aan strengere voorschriften gaan voldoen:
Elektromotoren
Vanaf deze datum moeten 3-fasen elektromotoren (2, 4, 6 en 8 polig) met een vermogen van 0,12 tot 0,75 kW voldoen aan de eisen voor IE2.
Grotere motoren met een vermogen van 0,75 tot 1000 kW moeten voldoen aan de eisen voor IE3. Dit geldt ook voor ATEX motoren vanaf 0,75 kW (Exe = Ex – eb uitgezonderd).
Frequentieregelaars
IE2 is verplicht voor frequentieregelaars die bestemd zijn voor motoren van 0,12 kW t/m 1000 kW en een nominale spanning tussen 100-1000 VAC.
Wijzigingen t.o.v. oude richtlijnen
- 8-polige elektromotoren ook in IE3
- Ook elektromotoren van 375 t/m 1000 kW in IE3
- ATEX elektromotoren (m.u.v. Exe=Ex-eb) van 0,12 t/m 0,55 kW in IE2
- ATEX elektromotoren (m.u.v. Exe=Ex-eb) vanaf 0,75 kW in IE3
- Frequentieregelaars IE2 vanaf 0,12 t/m 1000 kW
- IE2 elektromotoren alleen met VSD-toepassing van 0,12 t/m 1000 kW
Uitzonderingen
Motoren met poolomschakeling en motoren die niet geschikt zijn voor continu gebruik vallen niet onder de nieuwe regels. Hetzelfde geldt voor motoren die een integraal onderdeel vormen van een product of machine. Motoren met geïntegreerde regelaar en/of rem vallen ook buiten de verordening. Motoren waar een losse rem is opgezet vallen wel onder de nieuwe regels.
Richtlijnen elektromotoren en frequentieregelaars per 1 juli 2023
Vanaf deze datum wordt IE4 van kracht. Dit betekent dat elektromotoren met een nominaal vermogen van 75 tot en met 200 kW (2, 4 en 6-polig) moeten voldoen aan IE4. Voor grotere vermogens geldt dan nog steeds IE3. Motoren die voorheen buiten de scope vielen zullen ook aan de richtlijnen moeten voldoen.
Advies over elektromotoren
Wij helpen u graag met het maken van de juiste keuze. Ook denken wij graag mee in het samenstellen van complete aandrijflijnen (zoals in deze case). Eerder schreven wij al een compleet artikel over elektromotoren. Deze is hier te lezen of hieronder te downloaden als pdf!