Machinebeveiliging en het voorkomen van schijnveiligheid

Duurzame inzetbaarheid van personeel is één van belangrijkste onderwerpen in het moderne werkgeverschap. Veiligheidsmaatregelen zijn hierop van grote invloed. Daarom is machinebeveiliging een urgente zaak.

Misvattingen?

Echter bestaan over dit onderwerp veel misvattingen, welke kunnen leiden tot zogenaamde schijnveiligheid. Daarom spreken we met Renik Retoré, projectmanager bij veiligheidsspecialist Axelent. Samen leverden we onlangs een mooi project op bij Wolters Europe. Hij formuleert in dit artikel een drietal veel voorkomende valkuilen.

1. Het ontstaan van een nieuwe situatie

“In de afgelopen jaren zijn regels en normeringen veel strenger geworden. De veiligheidsgraad lag dertig jaar geleden een stuk lager dan nu. Maar dat is ook waar de schoen wringt”, aldus de veiligheidsspecialist. “Productiemachines worden vaak gebouwd om lang mee te gaan. De machines die dertig jaar geleden aan de toen geldende normeringen voldeden, hoeven wettelijk op het gebied van veiligheid niet aangepast te worden. Echter, als er modificaties aan de machine worden gedaan, dan ontstaat er een nieuwe situatie.”

Het is een herkenbaar beeld in de maakindustrie. Processen worden steeds verder geautomatiseerd en bestaande machines worden aangepast om de productiecapaciteit te vergroten. “Vaak zie je dat er een robot bij een machine wordt geplaatst, of dat de toevoer van grondstoffen of onderdelen op een andere manier wordt geautomatiseerd. De hele veiligheidssituatie moet dan opnieuw worden getoetst aan de huidige normeringen. In de praktijk blijkt dat veel situaties dan niet veilig blijken te zijn, ondanks alle goede bedoelingen die de werkgever vaak wel heeft.”

2. Mogelijk verlies van onderdelen

We zoomen in dit artikel specifiek in op fencing rondom productielijnen en -machines. Renik: “Het doel van fencing is natuurlijk om een barrière te creëeren tussen een veilige zone en een gevarenzone. Veel bedrijven kiezen ervoor om hekwerk te plaatsen waarvan de gaaspanelen demontabel zijn. Dit is namelijk veel handiger bij onderhoudswerkzaamheden. Hier zit echter een addertje onder het gras.”

De specialist vervolgt zijn verhaal: “Volgens de CE machinerichtlijnen 2006/42/EC mag er namelijk geen risico zijn op het verlies van onderdelen. Dit klinkt abstract, maar dat is het niet. Als een paneel wordt gedemonteerd, dan mag het niet mogelijk zijn om bijvoorbeeld een bout of moer te verliezen. Daarnaast mag een gaaspaneel niet zonder gereedschap te demonteren zijn. Bepaalde klikmechanismen zijn dus ook niet toegestaan. Om beide problemen te tackelen hebben wij een eigen systeem ontwikkeld. Hierbij worden geen losse montageonderdelen gebruikt en de panelen kunnen eenvoudig worden gedemonteerd met een speciale sleutel.”

3. Kleur voldoet niet aan normering

De fout die in de praktijk het meest voorkomt heeft volgens Renik te maken met de kleur van fencing. “Volgens de 2006/42/EC richtlijn moeten panelen van hekwerk een donkere kleur hebben. Welke kleur dit precies is wordt niet gespecificeerd. De staanders van het hekwerk vallen qua kleur buiten de norm.”

Dit is uiteraard niet zonder reden. “Men kijkt makkelijker door een donker gekleurd gaaspaneel heen. Heldere kleuren ontnemen het zicht meer en volgens de norm moet je ongehinderd van een veilige zone in een gevarenzone kunnen kijken. Echter zien we in de praktijk vaak knalgele panelen om machines en robots heen staan. Dit gaat per definitie in tegen de geldende normering. In geval van calamiteit kan dit bijvoorbeeld door een verzekeraar worden aangegrepen om de werkgever aansprakelijk te stellen.”

Optimaliseren van veiligheid

Uiteraard zijn er veel meer factoren die meespelen wanneer je de veiligheidssituatie van een werkomgeving in kaart wil brengen. Daarmee zijn wij graag van dienst. In samenwerking met de veiligheidskundigen van Axelent zijn wij in staat om een optimaal veilige werkomgeving te creëeren. Neem gerust contact op met onze specialist!