Alles over adembescherming

Om het mogelijk te maken om lucht in te ademen die vrij is van schadelijke stoffen, wordt ademhalingsbescherming gebruikt. Ademhalingsbescherming kan op verschillende manieren werken. Zo kan het lucht filteren of onafhankelijke lucht beschikbaar maken. Deze bescherming van neus, mond en luchtwegen is vaak nodig op de werkvloer, omdat het in veel gevallen lastig is om maatregelen te nemen omtrent de bron van vervuiling.

Vervuiling

Lucht kan verschillende soorten vervuiling bevatten die het nodig maken om ademhalingsbescherming te dragen. Lucht kan gevaarlijke (giftige) stoffen bevatten, te weinig of zelfs te veel zuurstof of een explosief mengsel.

Vervuiling kan in verschillende vormen voorkomen, zoals vezels, fijnstof, ultrafijn stof, gassen en dampen. Hoe groot het risico is, is afhankelijk van deze stoffen.

Deze bescherming van neus, mond en luchtwegen is vaak nodig op de werkvloer, omdat het in veel gevallen lastig is om maatregelen te nemen omtrent de bron van vervuiling.

Welk beschermingsmiddel moet ik kiezen?

Adembescherming maakt het mogelijk om schone lucht in te ademen en daardoor is het een belangrijk onderdeel van ons PBM-assortiment. Dit kan op twee manieren worden gerealiseerd: door het filteren/zuiveren van omgevingslucht, of door onafhankelijke schone lucht aan te voeren.

Om hierin een keuze te kunnen maken, moet je kennis in huis hebben over luchtkwaliteit en risicostoffen. Daarbij moet je natuurlijk ook van alles weten over verschillende vormen van ademhalingsbescherming. Welk middel voor een situatie geschikt is, hangt af van de volgende omstandigheden:

• Hoe lang er onder de omstandigheden moet worden gewerkt
• De locatie en getroffen (algemene) maatregelen
• De grenswaarde. Welke concentratie van de aanwezige stoffen is maximaal toegestaan?
• De gezondheidsrisico’s die aan de vervuiling verbonden zijn

De ademhalingsbescherming die voor een situatie noodzakelijk kan zijn, kan variëren. Zo kan een wegwerpmasker al voldoende zijn, maar soms vereist de situatie ook een gezichtsbedekkend masker met onafhankelijke ademlucht.

Afhankelijke adembescherming

In het geval van afhankelijke adembescherming hebben we het over middelen die externe lucht filteren. Er zijn vier soorten afhankelijke ademhalingsbescherming:

• Filtermaskers
• Stofmaskers
• Filterbussen
• Motoraangedreven systemen

Filtermaskers

Filtermaskers worden gedragen op het gezicht van de gebruiker. Zo is er het klassieke stofmasker, dit is een filterend halfgelaatsmasker tegen deeltjes. Er zijn ook filterende halfgelaatsmaskers tegen gassen en dampen, of een combinatie hiervan. Filterende halfgelaatsmaskers zijn ook verkrijgbaar met verwisselbare filters tegen deeltjes, gassen of dampen. Uiteraard zijn er ook volgelaatsmaskers met verwisselbare filters.

Stofmaskers

Dit zijn maskers die alleen bescherming bieden tegen stofdeeltjes, nevels, zwevende druppels en stofjes, vezels en micro-organismen. Deze maskers worden gebruikt in combinatie met filterbussen tegen hierboven genoemde stoffen.

Gebruik je een wegwerpmasker? Gooi deze dan ook weg na gebruik. Deze beschermt onvoldoende wanneer je hem vaker gebruikt.

Filterbussen

Hierboven werd het al aangehaald: filterbussen. Hiervan zijn er drie soorten: combinatiefilters, gasfilters en stoffilters. Stoffilters beschermen alleen tegen deeltjes (vast en vloeibaar), gasfilters tegen gassen en dampen en combinatiefilters tegen beide.

Beschermingsklassen voor stoffilters

Deeltjesfilters moeten volgens de EN 143 normering doeltreffende bescherming bieden tegen bacteriën, de meeste soorten rook, stof en vezels. Hiervoor zijn er drie beschermingsklassen:

P1 Stofmasker: beschermt tegen grove stofdeeltjes, denk hierbij bijvoorbeeld aan steengruis of houtsplinters. Dit type masker biedt geen volledige bescherming tegen ziektekiemen.

P2 Stofmasker: geeft meer bescherming dan een P1 masker, dat is logisch. Echter biedt het P2 masker ook geen 100% bescherming, maar wel tegen stofdeeltjes en schadelijke stoffen.

P3 Stofmasker: de meest veilige optie. Het beidt bescherming tegen deeltjes, giftige stoffen, ziektekiemen en gasdampen.

Controleer of het masker goed aansluit. Leg je hand op het filter, als je geen adem krijgt, dan sluit het masker voldoende aan.

Systemen aangedreven door een motor

Motoraangedreven systemen zorgen ervoor dat de ademlucht niet door de gebruiker, maar door een ventilator worden aangevoerd. Dit zorgt voor extra comfort.

Tips voor het aanschaffen van een masker

1. Weet welk soort masker je nodig hebt. P1, P2 of P3?
2. Controleer de bijsluiter van het masker. Beschermt het jou tegen de stoffen die je gaat gebruiken?
3. Als je een bril draagt, koop dan een masker die gemaakt is voor brildragers
4. Koop een masker met een filter, deze biedt betere bescherming
5. Controleer of het masker goed aansluit. Leg je hand op het filter, als je geen adem krijgt, dan sluit het masker voldoende aan.
6. Gebruik je een wegwerpmasker? Gooi deze dan ook weg na gebruik. Deze beschermt onvoldoende wanneer je hem vaker gebruikt.

Onafhankelijke adembescherming

Onafhankelijke adembescherming is de meest beschermende maatregel tegen vervuilde omgevingslucht. Het maakt gebruik van afgesloten luchtcapsules en zorgt daarmee voor onafhankelijke kwaliteit van de in te ademen lucht. In veel situaties is onafhankelijke adembescherming een absolute vereiste:

• Als de lucht stoffen bevat waarvoor bijzondere regels gelden
• Als de lucht stoffen bevat die geen waarschuwingseigenschappen heeft
• Als de lucht te verontreinigd is
• Wanneer er te weinig zuurstof aanwezig is
• Wanneer de kans aanwezig is dat het zuurstofgehalte vermindert (bijv. in besloten ruimtes)

In veel situaties is onafhankelijke adembescherming een absolute vereiste

Soorten onafhankelijke ademhalingsbescherming

Er zijn drie soorten onafhankelijke adembescherming:

1. Bescherming via een aansluiting op een ademluchtleidingnet
2. Zuurstofgenererend kringloop ademtoestel
3. Ademluchttoestel

Ademluchttoestellen

Ademluchttoestellen werken met flessen waarin onder hoge druk ademlucht zit. Deze lucht wordt gedoseerd naar het masker gevoerd en is daarom één van de veiligste manieren van werken in een zuurstofarme omgeving. De gebruiker zit met een dergelijk systeem niet vast aan een extern apparaat, maar draagt alles bij zich. Hierdoor is er optimale bewegingsvrijheid. Het nadeel is dat er maar een beperkte voorraad ademlucht aanwezig is, waardoor de duur van de werkzaamheden wordt beperkt. De gebruiker moet daarom een training volgen om met een dergelijk systeem te mogen werken.

Kringloop ademtoestellen

Kringloop ademtoestellen genereren zuurstof, zodat het kan worden gebruikt als vluchtmasker. De gebruiker kan het masker gebruiken om veilig een ruimte te ontvluchten.

De pasvorm en het onderhoud van deze systemen zijn belangrijk voor de veiligheid van het gebruik.

Adembescherming via luchtleidingnet

Het is ook mogelijk om een ruimte of omgeving te voorzien van een luchtleidingnet. Gebruikers kunnen hier middels een luchtslang op worden aangesloten. De duur van de werkzaamheden is onbeperkt, echter zorgt de luchtslang voor beperkte bewegingsvrijheid.

Waarborgen van bescherming

De maskers van adembescherming dienen goed aan te sluiten op het gezicht van de gebruiker. De pasvorm en het onderhoud van deze systemen zijn belangrijk voor de veiligheid van het gebruik. Zo zijn met name de gasfilters een belangrijk onderdeel, omdat deze een beperkte gebruiksduur hebben. Deze dienen regelmatig vervangen te worden. Werknemers en werkgevers dienen hierover te overleggen.